Gạo Bụi Sữa được tao ra từ giống lúa ngắn ngày (khoảng 3 tháng), được trồng ở Vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. Gạo có hạt màu trắng trong, hạt dài, màu sắc không đều. Khi nấu cho cơm nở, xốp, khô cơm.
1. Chuẩn bị trước khi trồng
Chọn giống:
Giống gạo bụi sữa cần được chọn lựa kỹ lưỡng từ những nguồn giống chất lượng. Hạt giống phải tươi, không bị sâu bệnh và có tỷ lệ nảy mầm cao.
Có thể mua giống từ các trại giống uy tín hoặc chọn giống từ vụ trước nếu sản phẩm có chất lượng tốt.
Chuẩn bị đất trồng:
Loại đất: Gạo bụi sữa thích hợp với đất phù sa màu mỡ, độ pH từ 5.5 đến 6.5. Đất có khả năng giữ ẩm tốt, giúp cây phát triển ổn định trong suốt chu kỳ sinh trưởng.
Xử lý đất: Trước khi gieo trồng, cần cày bừa để tạo thành những lớp đất tơi xốp. Bón phân hữu cơ trước khi gieo để bổ sung chất dinh dưỡng cho đất.
Hệ thống tưới tiêu: Gạo bụi sữa là giống lúa cần nước, vì vậy cần đảm bảo có đủ hệ thống tưới tiêu để giữ nước ổn định cho ruộng.
2. Gieo trồng giống gạo bụi sữa
Ngâm ủ giống:
Ngâm giống lúa bụi sữa trong nước sạch từ 12–24 giờ, sau đó đem ủ trong khăn ẩm khoảng 1–2 ngày để giống nảy mầm tốt, tránh tình trạng hạt giống bị thối hoặc chết.
Gieo sạ hoặc cấy mạ:
Gieo sạ: Nếu trồng trên diện tích lớn, có thể gieo sạ trực tiếp. Tỷ lệ giống gieo sạ thường là 120–150 kg/ha, tùy theo mật độ ruộng.
Cấy mạ: Cấy mạ có thể mang lại năng suất cao hơn. Mạ được cấy khi đã đạt chiều cao khoảng 20 cm. Cấy ở mật độ cây cách cây từ 20–25 cm.
3. Chăm sóc trong suốt quá trình sinh trưởng
Tưới nước:
Giai đoạn cây con: Giữ mực nước ở mức 3–5 cm trong suốt quá trình cây con phát triển để tránh thiếu nước.
Giai đoạn trưởng thành: Khi lúa bước vào giai đoạn đẻ nhánh và trổ bông, cần duy trì mực nước khoảng 5–10 cm để bảo đảm cây luôn đủ nước. Trong thời gian này, cây lúa bụi sữa cần độ ẩm đều đặn để phát triển tốt.
Bón phân:
Lần 1 (khi cây mọc mạnh): Bón phân đạm ure để cây lúa phát triển rễ và thân nhanh chóng.
Lần 2 (khi cây đẻ nhánh): Bón phân NPK để giúp cây phát triển thêm nhánh và đảm bảo năng suất.
Lần 3 (trước khi trổ bông): Bón phân kali để giúp lúa cứng cáp, chống đổ ngã và ra bông đồng đều.
Lần 4 (sau trổ bông): Bổ sung phân vi lượng giúp lúa khỏe mạnh, chống chín sớm.
Kiểm soát sâu bệnh:
Theo dõi thường xuyên: Cần kiểm tra các bệnh phổ biến như đạo ôn, sâu cuốn lá, rầy nâu,… để có biện pháp xử lý kịp thời. Nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học và các biện pháp cơ học để bảo vệ cây trồng hiệu quả.
4. Thu hoạch gạo bụi sữa
Thời điểm thu hoạch:
Gạo bụi sữa thường sẽ chín sau khoảng 100–120 ngày tùy vào điều kiện khí hậu và kỹ thuật canh tác.
Nhận biết khi thu hoạch: Lúa khi gần chín, bông lúa chuyển sang màu vàng nhạt hoặc nâu, hạt lúa có độ cứng, không bị nát khi bóp nhẹ, là thời điểm thu hoạch lý tưởng.
Thu hoạch bằng tay hoặc máy:
Thủ công: Dùng liềm cắt lúa hoặc thu hoạch bằng tay nếu diện tích nhỏ. Chú ý để không làm vỡ hạt trong quá trình thu hoạch.
Máy gặt đập liên hợp: Nếu ruộng có diện tích lớn, sử dụng máy gặt đập liên hợp sẽ giúp tiết kiệm công sức và thời gian.
5. Xử lý sau thu hoạch
Phơi lúa:
Phơi lúa dưới nắng nhẹ từ 2 đến 3 ngày để làm giảm độ ẩm của lúa. Tuy nhiên, cần tránh phơi dưới ánh nắng quá gắt, sẽ làm hạt mất mùi thơm.
Xay xát gạo:
Sau khi phơi xong, tiến hành xay xát lúa để tách trấu ra khỏi hạt gạo. Quá trình này giúp tạo ra gạo sạch và thơm.
Bảo quản gạo:
Gạo bụi sữa sau khi xay xát cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát để giữ mùi thơm lâu dài. Bảo quản gạo trong bao bì kín, tránh tiếp xúc với ẩm ướt để tránh nấm mốc.