Quy trình trồng và thu hoạch gạo hàm châu
Gạo Hàm Châu được tạo ra từ giống lúa ngắn ngày, có thể trồng được ở nhiều kiểu đất khác nhau. Gạo có hạt màu trắng trong, to dài. Khi nấu cho cơm nở nhiều, xốp nhiều. Đây là loại gạo thích hợp nhất cho quán bán cơm chiên, bánh xèo, bánh cuốn…
- 1. Giai đoạn trồng trọt
a. Chuẩn bị ruộng lúa
- Lựa chọn đất: Gạo Hàm Châu yêu cầu đất phù sa, màu mỡ, có độ thoát nước tốt, nằm ở vùng có nguồn nước sạch, không nhiễm mặn hoặc phèn.
- Cải tạo đất:
- Cày xới để làm tơi đất.
- Phơi đất từ 7-10 ngày để giảm các mầm bệnh và cỏ dại.
- Làm phẳng mặt ruộng: Giữ cho mực nước đồng đều để cây lúa phát triển mạnh.
b. Chuẩn bị giống
- Chọn giống: Gạo Hàm Châu sử dụng giống lúa thuần chủng, hạt to đều, chắc mẩy, có khả năng chống chịu sâu bệnh và phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương.
- Ngâm ủ hạt giống:
- Rửa sạch hạt giống để loại bỏ hạt lép, sâu bệnh.
- Ngâm hạt trong nước sạch từ 24-36 giờ (có thể pha thêm dung dịch kích thích mọc mầm).
- Ủ giống trong môi trường ẩm (vải ướt) đến khi mầm dài khoảng 1-1,5 cm.
c. Gieo mạ
- Gieo hạt đã ủ trên nền đất ẩm và bằng phẳng.
- Khoảng 15-20 ngày sau gieo (khi cây cao khoảng 15 cm), bắt đầu cấy lúa.
d. Cấy lúa
- Khoảng cách cấy: 20 x 25 cm giữa các gốc lúa để tránh sự cạnh tranh dinh dưỡng.
- Cấy trên nền đất ngập nước nhẹ để cây bén rễ tốt hơn.
e. Chăm sóc cây lúa
- Bón phân:
- Phân đợt 1: Sau cấy khoảng 7-10 ngày (phân hữu cơ hoặc phân đạm).
- Phân đợt 2: Khi lúa đẻ nhánh (30-40 ngày sau cấy).
- Phân đợt 3: Khi cây trổ bông.
- Tưới tiêu nước:
- Giữ mực nước ruộng 3-5 cm trong giai đoạn sinh trưởng.
- Rút nước 10-15 ngày trước khi thu hoạch.
- Phòng trừ sâu bệnh: Theo dõi các bệnh phổ biến như rầy nâu, sâu cuốn lá, đạo ôn. Sử dụng biện pháp sinh học và hóa học phù hợp.
2. Giai đoạn thu hoạch
a. Xác định thời điểm thu hoạch
- Lúa Hàm Châu chín trong khoảng 90-110 ngày sau khi cấy (tùy vào thời tiết).
- Đặc điểm nhận biết:
- Hạt lúa chuyển sang màu vàng đều.
- Phần cọng lúa dưới bông đã hơi khô.
- Tránh thu hoạch khi lúa còn xanh hoặc quá khô vì ảnh hưởng đến chất lượng.
b. Thu hoạch
- Phương pháp thủ công: Cắt bằng liềm hoặc dao, phù hợp với diện tích nhỏ.
- Cơ giới hóa: Sử dụng máy gặt đập liên hợp, áp dụng cho các cánh đồng lớn, tiết kiệm thời gian và chi phí.
- Chú ý:
- Không để lúa rụng hạt nhiều trong quá trình gặt.
- Gặt vào ngày nắng ráo để dễ phơi và bảo quản.
c. Phơi lúa
- Lúa sau thu hoạch cần phơi từ 2-3 ngày dưới ánh nắng tự nhiên đến khi độ ẩm còn khoảng 13-15%.
- Trải đều lúa để ánh nắng tiếp xúc toàn bộ hạt, tránh ẩm mốc và hao hụt chất lượng.
d. Bảo quản
- Đóng bao lúa khô hoặc xay sát để lấy gạo ngay sau khi phơi khô.
- Lưu trữ trong kho thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng và côn trùng.
