Gạo nếp Thái là một giống gạo nếp ngoại nhập bắt nguồn từ Thái Lan. Đây là nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món xôi, chè, bánh thơm ngon. Giống lúa gạo nếp Thái chỉ có một mùa vụ mỗi năm, được gieo trồng và chăm sóc cẩn thận theo quy chuẩn trong suốt mùa vụ.
1. Chuẩn bị trước khi trồng
Chọn giống:
Chọn giống nếp Thái lúa mùa chất lượng, hạt đều, sáng màu và không có mầm bệnh. Giống nếp này thường có mùi thơm đặc trưng và dẻo khi nấu.
Có thể mua giống từ các trại giống uy tín hoặc chọn từ lúa nếp Thái vụ trước. Đảm bảo giống có tỷ lệ nảy mầm cao.
Chuẩn bị đất:
Đất thích hợp: Nếp Thái thích hợp trồng ở đất phù sa, đất mùn có độ pH từ 5.5 đến 6.5. Những loại đất này giúp cây phát triển tốt, giữ độ dẻo của nếp khi chế biến.
Làm đất: Cày, bừa để xử lý đất trước khi gieo. Cần dọn sạch cỏ dại và bón phân hữu cơ để tăng độ màu mỡ cho đất.
Ruộng nước: Nếp Thái yêu cầu đất có khả năng giữ nước, vậy nên cần chuẩn bị hệ thống tưới tiêu để duy trì mức nước cần thiết.
2. Gieo trồng
Ngâm ủ giống:
Ngâm hạt giống nếp trong nước ấm (30–35°C) khoảng 12–24 giờ để kích thích nảy mầm. Sau đó vớt ra, để ráo nước và ủ trong vải ẩm khoảng 1–2 ngày đến khi hạt nảy mầm.
Phương pháp gieo trồng:
Gieo sạ: Đây là phương pháp thường được sử dụng cho diện tích trồng lớn. Mật độ gieo khoảng 130–150 kg/ha. Khi gieo cần rải đều giống và đảm bảo các hạt giống không dính vào nhau để cây có không gian phát triển.
Cấy mạ: Mạ phải cao khoảng 15–20 cm mới thích hợp để cấy. Phương pháp này giúp cây phát triển đều, năng suất tốt hơn, mỗi cây cách nhau 20–25 cm.
3. Chăm sóc trong suốt quá trình sinh trưởng
Tưới nước:
Giai đoạn cây con: Cần giữ nước ngập khoảng 3–5 cm để hỗ trợ bộ rễ phát triển.
Giai đoạn đẻ nhánh và trưởng thành: Đảm bảo giữ nước trên ruộng ở mức ổn định từ 5–10 cm. Nếp Thái cần môi trường ngập nước trong suốt quá trình phát triển.
Bón phân:
Lần 1 (7–10 ngày sau gieo): Bón phân đạm ure giúp cây phát triển tốt ngay từ giai đoạn đầu.
Lần 2 (khi cây đẻ nhánh): Bón phân NPK để kích thích sự đẻ nhánh khỏe mạnh.
Lần 3 (trước khi trổ bông): Bón phân kali giúp bông lúa phát triển đều, kháng bệnh và mẩy hơn.
Lần 4 (giai đoạn sau trổ bông): Nếu cần thiết, bón bổ sung phân vi lượng giúp lúa phát triển hoàn thiện.
Kiểm soát sâu bệnh:
Cần theo dõi sâu bệnh thường xuyên, đặc biệt là bệnh đạo ôn, sâu đục thân. Nên sử dụng các biện pháp bảo vệ thực vật sinh học hoặc các thuốc an toàn để giảm thiểu tác động tiêu cực lên cây trồng.
4. Thu hoạch
Thời điểm thu hoạch:
Nếp Thái lúa mùa thường chín sau 105–120 ngày trồng, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu và kỹ thuật canh tác.
Nhận biết thời điểm thu hoạch: Khi bông lúa chuyển màu từ vàng sang nâu và hạt có cảm giác cứng khi bóp nhẹ, đó là lúc thích hợp để thu hoạch.
Cách thu hoạch:
Thu hoạch thủ công: Cắt bông lúa bằng liềm hoặc dao để thu hoạch nhanh chóng, tránh để lúa chín quá và giảm chất lượng.
Máy gặt: Dùng máy gặt đập liên hợp sẽ tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả thu hoạch.
Xử lý sau thu hoạch:
Phơi khô: Sau khi thu hoạch, phơi lúa dưới nắng nhẹ trong 2–3 ngày. Tuy nhiên, không nên phơi lúa dưới ánh nắng quá mạnh để không làm mất mùi thơm của gạo.
Xay xát: Sau khi lúa được phơi khô, tiến hành xay để loại bỏ vỏ trấu, giữ lại phần gạo sạch.
