Quy trình trồng và thu hoạch giống lúa Hương Lài
Gạo Hương Lài được sản xuất từ giống lúa mùa được trồng nhiều ở vùng Cần Đước, Long An. Gạo có màu trắng trong tự nhiên, dài thon và có mùi hương hoa lài. Khi nấu cho cơm có vị ngọt nhẹ, dẻo mềm, thơm. Cơm vẫn ngon sau khi nguội.
Mùa vụ gieo trồng:
- Vụ Đông Xuân: Gieo trồng từ tháng 12 đến tháng 1.
- Vụ Mùa: Gieo trồng từ tháng 5 đến tháng 6.
Thời gian thu hoạch:
- Khoảng 4 – 5 tháng sau khi gieo trồng.
Sản lượng:
- Trung bình 5 – 6 tấn/ha.
Điều kiện trồng:
- Nhiệt độ lý tưởng: 25-30°C.
- Độ pH của đất: 5.5-6.5.
- Cần tưới nước đều đặn trong suốt quá trình sinh trưởng.
Dưới đây là quy trình cách trồng và thu hoạch
1. Chuẩn Bị Đất Trồng
Chọn đất trồng phù hợp: Lúa Hương Lài yêu cầu đất trồng có khả năng thoát nước tốt và độ pH từ 5.5 đến 6.5. Đất trồng lý tưởng cho giống gạo này là đất phù sa, đất cát pha hoặc đất thịt nhẹ. Trước khi trồng, cần phải cày xới đất để đất trở nên tơi xốp và dọn sạch cỏ dại, tạp chất, giúp cây lúa phát triển tốt.
Cày xới đất: Trước khi gieo trồng khoảng 7-10 ngày, cần tiến hành cày xới đất để làm tơi xốp và sâu khoảng 15-20 cm. Đất phải được san phẳng và tạo mực nước ổn định, giúp cho cây lúa có đủ điều kiện phát triển tốt ngay từ khi cấy mạ.
2. Chọn Giống Gạo Hương Lài
Chọn giống chất lượng: Giống gạo Hương Lài cần được chọn lọc từ những hạt giống tốt, không nhiễm bệnh và có khả năng sinh trưởng khỏe mạnh. Hạt giống cần phải được chứng nhận chất lượng, có tỷ lệ nảy mầm cao và đặc biệt là không có mầm bệnh để đảm bảo năng suất và chất lượng gạo sau thu hoạch.
Ủ giống: Trước khi gieo, hạt giống cần được ngâm trong nước sạch từ 24-48 giờ để giúp hạt nảy mầm đều. Sau khi hạt giống đã nảy mầm, có thể chuyển mạ vào vườn ươm hoặc gieo trực tiếp vào ruộng, tùy thuộc vào điều kiện và quy mô canh tác.
3. Gieo Mạ Và Cấy Lúa Hương Lài
Gieo mạ: Mạ lúa Hương Lài thường được gieo trong vườn ươm khoảng 15-20 ngày trước khi cấy xuống ruộng. Trong quá trình gieo mạ, cần giữ đất luôn ẩm để mạ phát triển khỏe mạnh. Khi mạ đạt chiều cao từ 10-15 cm, sẽ chuyển sang ruộng để cấy.
Cấy lúa Hương Lài: Khi mạ đã phát triển đủ, người nông dân sẽ tiến hành cấy xuống ruộng. Có thể áp dụng các phương pháp cấy sau:
- Cấy theo hàng: Mạ được cấy cách nhau khoảng 20-25 cm, mỗi hàng cách nhau 25-30 cm.
- Cấy theo mảnh: Mạ được cấy thành từng cụm nhỏ, khoảng cách giữa các cụm là 25-30 cm.
Sau khi cấy, cần duy trì độ ẩm cho ruộng để mạ bén rễ và phát triển tốt.
4. Chăm Sóc Lúa Hương Lài Trong Quá Trình Sinh Trưởng
Tưới nước đều đặn: Lúa Hương Lài cần nước để phát triển, đặc biệt trong giai đoạn đầu khi mới cấy. Trong suốt quá trình sinh trưởng, mực nước trong ruộng cần duy trì từ 3-5 cm. Khi cây lúa bắt đầu trổ bông, cần giảm mực nước xuống để tránh ngập úng, giúp cây lúa trưởng thành và phát triển mạnh mẽ.
Bón phân đúng cách: Bón phân đúng và đủ là yếu tố quan trọng giúp cây lúa phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao. Quy trình bón phân cho lúa Hương Lài gồm ba đợt:
- Đợt 1: Bón phân lót khi cấy mạ để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây lúa.
- Đợt 2: Bón phân thúc lần 1 khi cây lúa mọc được 15-20 ngày.
- Đợt 3: Bón phân thúc lần 2 khi lúa chuẩn bị trổ bông và kết hạt.
Phân bón phổ biến bao gồm phân NPK hoặc phân hữu cơ.
Phòng trừ sâu bệnh: Cần kiểm tra ruộng thường xuyên để phát hiện sâu bệnh kịp thời. Các loại sâu bệnh có thể tấn công lúa Hương Lài bao gồm rầy nâu, bệnh đạo ôn, sâu đục thân, và một số loại bệnh nấm. Có thể sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hoặc biện pháp sinh học để phòng ngừa.
5. Thu Hoạch
Thời điểm thu hoạch: Gạo Hương Lài thường mất khoảng 4-5 tháng từ khi gieo trồng cho đến khi thu hoạch. Thời điểm thu hoạch lý tưởng là khi hạt lúa chuyển sang màu vàng, vỏ hạt chắc và không còn màu xanh. Để kiểm tra độ chín, có thể bóp thử hạt lúa; nếu hạt không bị vỡ thì chứng tỏ đã chín.
Phương pháp thu hoạch: Lúa Hương Lài có thể thu hoạch bằng tay hoặc bằng máy. Nếu thu hoạch thủ công, người nông dân dùng dao hoặc liềm để cắt từng cây lúa và bó lại thành từng bó nhỏ. Nếu sử dụng máy thu hoạch, máy sẽ tự động cắt, thu gom và tách hạt lúa khỏi cây.
6. Sơ Chế Và Bảo Quản Gạo Hương Lài
Sơ chế gạo: Sau khi thu hoạch, lúa Hương Lài sẽ được đưa về nhà máy chế biến. Tại đây, lúa sẽ được tách vỏ, làm sạch và loại bỏ các hạt kém chất lượng. Sau đó, gạo sẽ được xay và làm khô để giảm độ ẩm, giúp bảo quản lâu dài.
Bảo quản gạo: Gạo Hương Lài sau khi chế biến cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh sáng trực tiếp. Bao bì bảo quản cần kín để bảo vệ gạo khỏi côn trùng và giữ được hương thơm tự nhiên. Độ ẩm của gạo cần duy trì dưới 14% để đảm bảo chất lượng lâu dài.
